Με αφορμή τη διόρθωση της «Κρίσης» γράφω όλες τις σχέσεις που έχω
ξεκαθαρίσει στην ιστορία, όσο τις θυμάμαι ακόμη. Τούτο είν’ απαραίτητο, διότι η
ιστορία βγήκε από μέσα μου σαν κανονική γέννα καλυμμένη με βρωμιά και βλέννες
και μόνο εγώ έχω το χέρι που μπορεί να φτάσει μέσα μέχρι το σώμα και έχει τη
διάθεση γι’ αυτό:
Ο φίλος είναι ο σύνδεσμος μεταξύ
του πατέρα και του γιου, είναι το μέγιστο κοινό τους σημείο. Καθισμένος μόνος
στο παράθυρό του ο Γκέοργκ σκαλίζει μ’ ευδαιμονία τούτο το κοινό, θαρρεί ότι
έχει τον πατέρα μέσα του και θεωρεί τα πάντα, πέρα από μία φευγαλέα θλιμμένη
σκεπτικότητα, γαλήνια. Η εξέλιξη της ιστορίας δείχνει λοιπόν πώς από το κοινό,
τον φίλο, ο πατέρας ανυψώνεται και στήνεται ως αντίθετος απέναντι απ’ τον
Γκέοργκ, ενισχυμένος από άλλα μικρότερα κοινά σημεία, δηλαδή από την αγάπη, την
προσκόλληση στη μητέρα, από την αφοσίωση στη μνήμη της και από την πελατεία,
που βέβαια ο πατέρας αρχικά την είχε αποκτήσει για το εμπορικό. Ο Γκέοργκ δεν
έχει τίποτε, η μνηστή, η οποία μέσα στην ιστορία ζει μόνο μέσω της σχέσης με
τον φίλο, επομένως με το κοινό, και η οποία, αφού δεν έγινε ακόμη ο γάμος, δεν
μπορεί να εισέλθει στον κύκλο του αίματος, που διαγράφεται γύρω απ’ τον πατέρα
και τον γιο, διώχνεται εύκολα απ’ τον πατέρα. Το κοινό στοιβάζεται ολόκληρο
γύρω απ’ τον πατέρα, ο Γκέοργκ το νιώθει μόνο ως ξένο, ανεξαρτητοποιημένο,
ουδέποτε αρκετά προφυλαγμένο απ’ τον ίδιο, εκτεθειμένο στις ρωσικές
επαναστάσεις, και μόνο επειδή εκείνος ο ίδιος δεν έχει τίποτε πια, πέρα απ’ το
βλέμμα στον πατέρα, επενεργεί η κρίση που του αποκλείει παντελώς τον πατέρα
τόσο έντονα πάνω του.
Το
Georg έχει όσα γράμματα έχει και το Franz. Στο Bendemann είναι το «mann»* μία προσφερόμενη ενίσχυση του «Bende» μόνο για όλες τις άγνωστες
ακόμη δυνατότητες της ιστορίας. Το Bende όμως έχει όσα γράμματα έχει και το
Kafka και το φωνήεν e επαναλαμβάνεται στις ίδιες θέσεις όπως το φωνήεν a στο
Kafka.
To
Frieda έχει ακριβώς όσα γράμματα έχει και το Felice και το ίδιο αρχικό γράμμα,
το Brandenfeld έχει το ίδιο αρχικό γράμμα με το Bauer** και μέσω της λέξης Feld*** έχει και στη σημασία μία συγκεκριμένη σχέση.
Φραντς
Κάφκα, Ημερολόγιο, 11 Φεβρουαρίου 1913
* Το ουσιαστικό Mann σημαίνει «άνδρας» και είναι μία πολύ συχνή κατάληξη γερμανόφωνων οικογενειακών ονομάτων.
** Το ουσιαστικό Bauer εκτός από το επώνυμο της
Φελίτσε σημαίνει και «αγρότης».
*** Το ουσιαστικό Feld σημαίνει «αγρός», «χωράφι».