Συχνά σκεπτόμουν ότι ο καλύτερος τρόπος ζωής για μένα θα ήταν να είμαι με τα χρειώδη για γραφή και μία λάμπα στον πιο εσωτερικό χώρο ενός εκτεταμένου, αμπαρωμένου κελαριού. Το φαγητό θα μου το έφερναν, θα το άφηναν πάντα κάτω μακριά από τον χώρο μου πίσω απ' την εξωτερική πόρτα του κελαριού. Ο δρόμος για το φαγητό, με την ρόμπα, μέσα απ' όλους τους θόλους του κελαριού θα ήταν ο μοναδικός περίπατός μου. Ύστερα θα γύριζα πίσω στο τραπέζι μου, θα έτρωγα αργά και με περίσκεψη και θ' άρχιζα πάλι να γράφω. Τι θα έγραφα τότε! Από ποια βάθη θα τα ανέσυρα! Χωρίς προσπάθεια! Διότι η ύψιστη συγκέντρωση δεν γνωρίζει καμία προσπάθεια. Μόνο που δεν θα το έκανα για πολύ και με την πρώτη, ίσως ακόμη και σε μια τέτοια κατάσταση, αναπόφευκτη αποτυχία θα μου έμελλε να ξεσπάσω σε μια μεγαλειώδη παράνοια.
Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Φελίτσε, 15 Ιανουαρίου 1913
