30 Απριλίου

Καλή τύχη με το γράψιμο αγαπητέ μου Μαξ, για χάρη όλων μας!

Φραντς Κάφκα, επιστολή στον Μαξ Μπροντ, 30 Απριλίου 1910


29 Απριλίου

Με παρεξηγείς, Φ. Αυτά που μου γράφεις για τον γνωστό σου από το Μπρέσλαου, δεν με ενδιαφέρουν καθόλου˙ πώς τον λένε, πώς παντρεύτηκε, δεν με ενδιαφέρουν καθόλου˙ ο ίδιος δεν με ενδιαφέρει γενικά καθόλου.
Για τον αδελφό σου φαίνεται ότι έμμεσα έλαβες ικανοποιητικά νέα. Αυτό με χαροποιεί για χάρη όλων μας. 
Εγώ περίμενα ότι θα μπορείς ήδη να μου πεις την συγκεκριμένη ημέρα της άφιξής σου.

Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Φελίτσε Μπάουερ, 29 Απριλίου 1914


28 Απριλίου

Δεν είναι δυνατόν να περιμένω να σου γράψω, πρέπει να σου απαντήσω ανάμεσα στα βιβλία και τα χαρτιά, ανάμεσα στα οποία πρέπει τώρα εγώ με το πλέον άδειο κεφάλι να ετοιμάσω μία ομιλία για την «Οργάνωση της πρόληψης ατυχημάτων».


Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Φελίτσε Μπάουερ, 28 Απριλίου 1913

27 Απριλίου

Αξιέπαινη διεύθυνση!
Η αναρρωτική άδεια, η οποία μου ενεκρίθη τελικώς από το Διοικητικό Συμβούλιο, λήγει την 4η Μαΐου του τρέχοντος έτους. Ένεκα του ότι η κατάσταση της υγείας μου παρά την διαρκή ιατρική παρακολούθηση, την οποία απολαμβάνω, μέχρι τώρα δεν είναι τέτοια ώστε να μου δίνει την δυνατότητα να αναλάβω υπηρεσία στο Ίδρυμα, χωρίς να φοβούμαι για μία επιδείνωση, παίρνω το θάρρος να αιτηθώ ευγενικά να μου επιτρέψετε από την 5η Μαΐου του τρέχοντος έτους να κάνω χρήση της ετήσιας αδείας μου των πέντε εβδομάδων.

Πράγα, την 27η Απριλίου 1922
Μετά εξαιρετικής τιμής
Δρ Φ. Κάφκα


Φραντς Κάφκα, επιστολή στη διεύθυνση του Ιδρύματος για την Ασφάλιση Εργατικών Ατυχημάτων για τη Βοημία, 27 Απριλίου 1922


26 Απριλίου

Λοιπόν να πάτε επομένως σίγουρα στο Βερολίνο. Ήταν καλές, ήταν άσχημες οι ειδήσεις, στις οποίες ανάγεται η τωρινή σας η απόφαση; Χάριν του κοινού μας ταξιδιού ας μην αφήσουμε ανοιχτή την απόφαση, αλλά να ταξιδέψουμε οπωσδήποτε μαζί, σκέφτομαι. Πόσο χαίρομαι που θα κάθομαι απέναντί σας στο κουπέ, όχι για να σας διηγούμαι, γιατί αυτό δεν το μπορώ, αλλά τουλάχιστον να κάθομαι εκεί, να σας γνέφω ναι, να κουνώ το κεφάλι μου και να σας λέω όχι, να σφίξω το χέρι σας κανονικά για να σας χαιρετήσω και να είμαι κατά τα άλλα μια χαρά. Ωραίο ταξίδι!

Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Γκρέτε Μπλοχ, 26 Απριλίου 1914


25 Απριλίου

Σήμερα πάλι ωραία ημέρα είμαι ξαπλωμένος στο μπαλκόνι και είμαι όντως καλά. Ο Φέλιξ και η Ντόρα δεν ενέδωσαν, αύριο πρόκειται να έρθει ο μεγάλος πνευμονολόγος, ο βασιλιάς των Βιεννέζων πνευμονολόγων, τον φοβάμαι πολύ, επρόκειτο ήδη μια φορά να έρθει σε έναν ασθενή εδώ στο σανατόριο, αλλά ματαιώθηκε επειδή απαιτούσε 3 εκατομμύρια για την επίσκεψη. Εγκάρδιους χαιρετισμούς
Φ

Φραντς Κάφκα, επιστολή στους γονείς του, 25 Απριλίου 1924


24 Απριλίου

Αξιότιμε κύριε Βολφφ!
Συνημμένα σας επιστρέφω τα διορθωμένα τυπογραφικά του «Θερμαστή» και σας παρακαλώ μόνο, να μου στείλετε οπωσδήποτε μία δεύτερη αναθεώρηση. Ήταν, όπως θα δείτε, απαραίτητες τόσο πολλές έστω και μικρές μόνο διορθώσεις, που αυτή η αναθεώρηση είναι αδύνατο να επαρκεί. 
Όμως τη δεύτερη αναθεώρηση, όποτε και αν τη λάβω, θα την επιστρέψω άμεσα. Θα μπορούσα τότε να λάβω και την προμετωπίδα του βιβλίου; Για μένα θα ήταν πολύ σημαντικό, τουλάχιστον στην προμετωπίδα, αν γίνεται κάπως, κάτω από τον τίτλο «Ο θερμαστής» να υπάρχει ο υπότιτλος «Ένα απόσπασμα».
Υμέτερος αφοσιωμένος εγκαρδίως
Δρ Φ. Κάφκα

Φραντς Κάφκα, επιστολή στον εκδότη Κουρτ Βολφφ, 24 Απριλίου 1913


23 Απριλίου

Εδώ στο όρος Οϋμπίν κάθονται πάνω από 200 δυσαρεστημένοι επισκέπτες, σε σύγκριση μ' εκείνους εγώ γράφω τις καρτ ποστάλ μου ακόμη σαν άνθρωπος του Νότου. Αλλά μόνο κάρτες, το δοκίμιο ακόμη δεν το έχω.

Φραντς Κάφκα, καρτ ποστάλ στον Μαξ Μπροντ, 23 Απριλίου 1911


22 Απριλίου

Αγαπημένη μου Φ., όλα τα επιστολόχαρτα έχουν τελειώσει, μόνο αυτό το κομματάκι απ' τη δική σου επιστολή υπάρχει ακόμα. Μα, εγώ σκεφτόμουν ότι με τον αρραβώνα θα σου δημιουργούσα περισσότερο ελεύθερο χρόνο και προφανώς σου προκάλεσα πολύ περισσότερη δουλειά. Πολύ κρίμα! Απ' τον πατέρα σου έλαβα τώρα μία πολύ ευγενική επιστολή˙ η μητέρα μου ανησυχεί κάπως λόγω μερικών δικών σου γραμμών προς τον πατέρα μου. Τι πράγματα! Έλα γρήγορα, ας παντρευτούμε, ας τελειώνουμε.

Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Φελίτσε Μπάουερ, 22 Απριλίου 1914



21 Απριλίου

Είμαι σχεδόν χαρούμενος τώρα, που όντως μελετάω κάποια πράγματα και γι' αυτό δεν θα έρθω αυτή την εβδομάδα στο καφενείο. Το βράδυ πολύ θα ήθελα να είμαι εκεί, γιατί ποτέ δεν μελετάω μετά τις 7 η ώρα, αλλά αν ανανεωθώ τόσο πολύ, θα μου διαταράξει τη μελέτη όλη την επόμενη ημέρα. Και δεν πρέπει να σπαταλώ καθόλου χρόνο. Επομένως είναι καλύτερα να διαβάσω το βράδυ τον «Κούγκελγκεν», καλή απασχόληση για μια μικρή καρδιά και για τον ύπνο, αν δεήσει. Σε χαιρετώ.

Φραντς Κάφκα, κάρτα στον Μαξ Μπροντ, 21 Απριλίου 1905


20 Απριλίου

Αξιότιμε κύριε Βολφφ!
Ήδη φοβόμουν ότι απαίτησα πάρα πολλά, και τώρα εσείς μου υποχωρείτε τόσο ευγενικά, χωρίς να έχετε ουσιαστικά πειστεί ο ίδιος αν η παράκλησή μου δικαιολογείται εσωτερικά. Σας ευχαριστώ εγκαρδιότατα.
Υμέτερος αφοσιωμένος
Δρ Φ Κάφκα

Φραντς Κάφκα, επιστολή στον εκδότη Κουρτ Βολφφ, 20 Απριλίου 1913


19 Απριλίου

Αγαπητή μητέρα!
Τώρα τακτοποιείται μέσα μου λίγο η ανάμνηση των δύο ημερών και μπορώ τώρα ήρεμα και σίγουρα να σε ευχαριστήσω από καρδιάς, εσένα, τον πατέρα και όλους εσάς. Πράγματι κατά τη διάρκεια των δύο ημερών ένιωθα ακατάπαυστα, αλλά ακατάπαυστα ότι μου κάνατε δώρα και το μεγαλύτερο σημάδι της αγάπης σας, το οποίο θα μπορούσα ποτέ να απαιτήσω από εσάς και για το οποίο ποτέ θα δεν μπορέσω αντάξια να σας ευχαριστήσω, το είδα στο ότι μου δίνετε τη Φελίτσε.

Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Άννα Μπάουερ, 19 Απριλίου 1914

18 Απριλίου

Αγαπητή δεσποινίς Γκρέτε, αφού είχα διαβάσει την πρώτη επιστολή σας, ήξερα αμέσως τι θα μπορούσα να σας απαντήσω κατ' αρχάς: ότι εσείς δηλαδή κατά βάθος τη σχέση της Φ. μαζί σας δεν την αντιλαμβάνεστε τόσο ξεκάθαρα, όσο τη γράφετε. Το γράψιμο από μόνο του παρασύρει συχνά σε εσφαλμένες διατυπώσεις. Υπάρχει μια βαρύτητα των προτάσεων, απ' την οποία δεν μπορεί να ξεφύγει ο άλλος. Δεν θέλω καθόλου ν' αντιγράψω εδώ την πρόταση, στην οποία συνοψίζετε την υποτιθέμενη γνώμη της Φ. για εσάς. Θα μου κακιώνατε, εάν το έκανα αυτό. Η πρόταση δεν είναι κακή μακράν, είναι καλή, όπως όλη η φύση σας, δεν είναι μακράν τόσο κακή, όπως π.χ. οι χυδαίες βρισιές, που πριν από πολύ λίγο καιρό χρησιμοποίησα μια φορά μισοκοιμισμένος για τη Φ. εγώ (η Φ. το ξέρει) - ωστόσο, έμελλε να την ανακαλέσετε, αν όχι αμέσως, πάντως την επόμενη ημέρα, θα την είχατε ανακαλέσει ακόμη κι αν δεν είχε έρθει η επιστολή της Φ. Έτσι όμως την ερώτηση που έθεσα εγώ στις 8 1/2 το πρωί την απαντήσατε με την επιστολή σας στις 10 1/2. Παρ' όλ' αυτά, εάν με ρωτούσατε βέβαια την γνώμη μου για τη σχέση της Φ. μαζί σας, δεν θα μπορούσα να σας δώσω καμία χρήσιμη, αλλά αυτό δεν θα ήταν αποφασιστικής σημασίας, δεν ξέρω κι άλλες απαντήσεις, πολλές άλλες απαντήσεις.

Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Γκρέτε Μπλοχ, 18 Απριλίου 1914


17 Απριλίου

Τελευταία διάβαζα στον ύπνο μου ένα άρθρο δικό σου στην Αυτοάμυνα. Ο τίτλος του ήταν: «Μία επιστολή», τέσσερις μεγάλες στήλες, πολύ δυνατή γλώσσα. Ήταν μία επιστολή προς την Μάρτα Λαίβυ, η οποία θα την παρηγορούσε για μια αρρώστια του Μαξ Λαίβυ. Δεν κατάλαβα στην πραγματικότητα γιατί ήταν στην Αυτοάμυνα, αλλά χάρηκα όντως πολύ.

Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Όττλα Κάφκα, 17 Απριλίου 1920


15 Απριλίου

Τώρα μου έρχεται στο νου ότι παλιά μιλούσα συνεχώς για κάποια απόφαση, που μου δίνει αντοχή, χωρίς να την έχω φανερώσει. Εκείνη η απόφαση έγκειτο στο ότι στην περίπτωση που δεν θα παντρευόμουν την Φ., θα δήλωνα παραίτηση από τη θέση μου εδώ ή, αν θα ήταν δυνατόν, θα έπαιρνα μια μεγάλη άδεια άνευ αποδοχών και θα πήγαινα στο Βερολίνο (όχι λόγω της Φ. αλλά λόγω του Βερολίνου και των πολλών δυνατοτήτων του) και θα γινόμουν δημοσιογράφος ή κάτι άλλο παρόμοιο. Τι λέτε τώρα εκ των υστέρων γι' αυτό, δεσποινίς Γκρέτε;

Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Γκρέτε Μπλοχ, 15 Απριλίου 1914


14 Απριλίου

Η ώρα Ομήρου των Γαλικιανών κοριτσιών. Εκείνη με την πράσινη μπλούζα, αδρό, αυστηρό πρόσωπο∙ όταν ζητάει τον λόγο, σηκώνει τον βραχίονα σε ορθή γωνία∙ βιαστικές κινήσεις όταν ντύνεται∙ όταν ζητάει τον λόγο και δεν της τον δίνουν, ντρέπεται και στρέφει το πρόσωπο στο πλάι. Το ντυμένο στα πράσινα δυνατό μικρό κορίτσι στην ραπτομηχανή.

Φραντς Κάφκα, Ημερολόγιο, 14 Απριλίου 1915


13 Απριλίου

Φελίτσε, από την Τετάρτη το απόγευμα είσαι στην Φρανκφούρτη και μόλις σήμερα Κυριακή πρωί το μαθαίνω εγώ από την κάρτα σου. Ότι δεν είναι κατηγορία αυτό, Φελίτσε, πρέπει να σου είναι ήδη ξεκάθαρο, ότι η σχέση μου με σένα δεν είναι τέτοιου είδους, που να 'χει χώρο για κατηγορίες∙ μακάρι μόνο να σου ήταν ξεκάθαρο και το άλλο. Καμιά φορά σκέφτομαι ότι με το ταξίδι στη Φρανκφούρτη, με την έλλειψη του περιβάλλοντος, στο οποίο έλαβες τις πρώτες επιστολές μου, μέσω της δυνατότητας καλύτερων σκέψεων για μένα, μέσω της ανάγνωσης των επιστολών μου στην Φρανκφούρτη θα μπορούσε να σου δημιουργηθεί μια πιο σωστή επίγνωση για μένα∙ αν ήταν έτσι, τότε θα είχες κάθε λόγο να ευλογείς αυτό το ταξίδι στη Φρανκφούρτη. Εγώ δεν είμαι καλά, με την κατανάλωση δυνάμεων που χρειάζομαι για να κρατηθώ στη ζωή και στα λογικά μου, θα μπορούσα να είχα χτίσει τις πυραμίδες.

Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Φελίτσε Μπάουερ, 13 Απριλίου 1913


12 Απριλίου

Έχω συνηθίσει καλά εδώ και μακάρι να μπορούσα φυσικά να στερηθώ ένα δυο μικροπράγματα, είναι σχεδόν σαν να μου ταιριάζει η λειτουργία εδώ καλύτερα σχεδόν απ' ό,τι στο σανατόριο Βιεννέζικο Δάσος, μόνο που δεν είναι βέβαια αέρας του δάσους αυτό που μπαίνει απ' τα παράθυρα εδώ. Από τις 2-4 είναι πάντα μαζί μου η Ντ., ναι έρχεται ήδη από τη 1 και φοβάμαι ότι θα καταστρέψει την όλη οργάνωση του νοσοκομείου. Σήμερα θα κάνω την ένεση και μετά βλέπουμε τη συνέχεια. Εγκάρδιους χαιρετισμούς
 σε εσάς και σε όλους
Φ

 Φραντς Κάφκα, επιστολή στους γονείς του από την Πανεπιστημιακή Κλινική της Βιέννης, 12 Απριλίου 1924


11 Απριλίου

Αξιότιμε κύριε Βολφφ!
Τις θερμότερες ευχαριστίες μου για την ευγενική επιστολή σας, με τους όρους για την αποδοχή του «Θερμαστή» στην «Ημέρα της Κρίσης» είμαι απολύτως και πολύ ευχαρίστως σύμφωνος. Μόνο μία παράκληση, την οποία άλλωστε έχω εκφράσει και στην τελευταία επιστολή μου. «Ο θερμαστής», «η μεταμόρφωση» (η οποία είναι σε μέγεθος 1 1/2 φορά όσο ο θερμαστής) και η «Κρίση» συνδέονται εξωτερικά και εσωτερικά, υπάρχει μεταξύ τους ένας προφανής και ακόμη περισσότερο ένας μυστικός δεσμός, την παρουσίαση του οποίου μέσω της έκδοσής τους σε ένα βιβλίο με κοινό τίτλο όπως «Οι γιοι» δεν θα ήθελα να εγκαταλείψω. Θα ήταν λοιπόν δυνατόν  «ο θερμαστής» ανεξαρτήτως της δημοσίευσης στην «Ημέρα της Κρίσης» να συμπεριληφθεί αργότερα συνδεδεμένος με τις δύο άλλες ιστορίες σε ένα και μοναδικό βιβλίο σε μια οποιαδήποτε έκδοση, που θα στηθεί σύμφωνα με την δική σας κρίση, αλλά σε προβλεπόμενο χρόνο και θα ήταν δυνατόν μία διατύπωση αυτής της υπόσχεσης να συμπεριληφθεί στο τωρινό συμβόλαιο για τον «Θερμαστή»; Για μένα η ενότητα των τριών ιστοριών δεν είναι ελάσσονος σημασίας από την ενότητα της μίας εξ αυτών.
Υμέτερος αφοσιωμένος εγκαρδίως

Δρ Φ Κάφκα


Φραντς Κάφκα, επιστολή στον εκδότη Κουρτ Βολφφ, 11 Απριλίου 1913

 

10 Απριλίου

Λοιπόν σήμερα όμως, όταν μπήκα στην τραπεζαρία μού προτείνει ο συνταγματάρχης (ο στρατηγός δεν ήταν ακόμη εκεί) να καθίσω στο κοινό τραπέζι τόσο εγκάρδια, που αναγκάστηκα να υποχωρήσω. Το πράγμα πήρε λοιπόν τον δρόμο του. Ύστερα από τις πρώτες κουβέντες βγήκε ότι είμαι από την Πράγα· και οι δυο, ο στρατηγός (που καθόμουν απέναντί του) και ο συνταγματάρχης γνώριζαν την Πράγα. Τσέχος; Όχι. Εξήγησε τώρα σε τούτα τα πιστά, γερμανικά στρατιωτικά μάτια τι είσαι ουσιαστικά. Κάποιος λέει «Γερμανοβοημός», κάποιος άλλος «Μικρή Πλευρά». Ύστερα αφήνεται το όλο πράγμα και συνεχίζουμε να τρώμε, αλλά ο στρατηγός, με το ευαίσθητο αυτί του, το φιλολογικά εκπαιδευμένο στον αυστριακό στρατό, δεν είναι ικανοποιημένος, έπειτα απ’ το φαγητό αρχίζει πάλι να αμφισβητεί τον ήχο των Γερμανικών μου, ίσως ν’ αμφιβάλλει πάντως περισσότερο το μάτι παρά το αυτί. Λοιπόν μπορώ να προσπαθήσω να το εξηγήσω με την εβραϊκή μου ιδιότητα. Από επιστημονικής πλευράς τώρα έχει βέβαια ικανοποιηθεί, αλλά από ανθρώπινης όχι. Την ίδια στιγμή, πιθανόν συμπτωματικά, διότι δεν μπορεί να άκουσαν όλοι τη συζήτηση, αλλά ίσως παρ’ όλ’ αυτά με κάποια σχέση, σηκώνεται ολόκληρη η ομήγυρη να φύγει (εχθές πάντως ήταν πολλή ώρα μαζί, το άκουγα, αφού η πόρτα μου συνορεύει με την τραπεζαρία). Και ο στρατηγός είναι πολύ ανήσυχος, από ευγένεια όμως βάζει ένας είδος τέλους στη μικρή συζήτηση, προτού φύγει βιαστικά με μεγάλα βήματα.

Φραντς Κάφκα, επιστολή στον Μαξ Μπροντ και τον Φέλιξ Βελτς, 10 Απριλίου 1920


9 Απριλίου

Αγαπητέ Μαξ, κοστίζει και υπό κάποιες συνθήκες θα κοστίσει τρομερά χρήματα, η Ιωσηφίνα πρέπει να βοηθήσει λίγο, δεν γίνεται αλλιώς. Πρόσφερέ την σε παρακαλώ στον Όττο Πικ (από την «Παρατήρηση» μπορεί φυσικά να τυπώσει ό,τι θέλει), αν την πάρει, τότε στείλε την σε παρακαλώ αργότερα στο «Σιδηρουργείο», αν δεν την πάρει, τότε αμέσως. Όσον αφορά εμένα, είναι όντως προφανώς ο λάρυγγας. Η Ντόρα είναι κοντά μου, χαιρετισμούς στην γυναίκα σου και τον Φέλιξ και τον Όσκαρ.

Φ

Σε παρακαλώ Μαξ, πούλα ό,τι είναι δυνατόν. Πρέπει να μείνω εδώ με κάθε τίμημα. Εγώ χρειάζομαι απίστευτα λίγα, γι' αυτό θα είναι δυνατόν. Η κατάσταση είναι πολύ, πολύ σοβαρή.


Φραντς Κάφκα, κάρτα στoν Μαξ Μπροντ, 9 Απριλίου 1924


8 Απριλίου

Μην διαβάζεις τόσο πολύ στο κρεβάτι όπως στην Πράγα! Διάβαζε καλύτερα μόνο ποιήματα, όχι μυθιστορήματα, που σε κρατάνε ξύπνια. Θα σου στείλω αύριο τα ποιήματα του Βέρφελ.



Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Φελίτσε Μπάουερ, 8 Απριλίου 1913


7 Απριλίου

Αν παρ' όλ' αυτά δεν την αποσύρω οικειοθελώς, το κάνω μόνο και μόνο επειδή για μένα η δημοσίευσή της είναι ιδαίτερα σημαντική. Για δημοσίευση αυτής της ιστορίας σύντομα δεν πιέζω καθόλου, αλλά παρακαλώ να έχω όσο το δυνατόν συντομότερα ειδοποίηση, αν μπορείτε εν γένει να την δεχθείτε. Εφόσον θέλετε να αποφεύγετε τις συνέχειες, η φιλοξενία της ιστορίας μου θα σας προκαλέσει δυσκολίες, αυτό φυσικά το κατανοώ.

Φραντς Κάφκα, επιστολή στον Ρενέ Σίκελε, 7 Απριλίου 1915


6 Απριλίου

δεν παίρνω διαβατήριο εγκάρδιους χαιρετισμούς = φραντς


Φραντς Κάφκα, τηλεγράφημα στην Φελίτσε Μπάουερ, 6 Απριλίου 1916


5 Απριλίου

Σήμερα έχει μουσική δωματίου και θα πάω. Συγχώρα με, σε παρακαλώ∙ την «Ηθική» θα σου την φέρω το Σάββατο.

Δικός σου Φραντς Κ.

Φραντς Κάφκα, κάρτα στον Μαξ Μπροντ, 5 Απριλίου 1905

4 Απριλίου

Αξιότιμε κύριε Βολφφ!
Μόλις τώρα αργά το βράδυ λαμβάνω την τόσο αξιαγάπητη επιστολή σας. Φυσικά ακόμη και με την καλύτερη θέληση μού είναι αδύνατον να φθάσουν μέχρι την Κυριακή τα χειρόγραφα στα χέρια σας, αν και θα το υπέφερα πολύ πιο εύκολα να δώσω ένα πράγμα που δεν είναι έτοιμο, από το να προκαλέσω την εντύπωση και μόνο ότι δεν θέλω να σας είμαι εξυπηρετικός. Δεν αντιλαμβάνομαι βέβαια κατά ποίον τρόπο και υπό ποία έννοια θα μπορούσαν αυτά τα χειρόγραφα να αποτελούν μία εξυπηρέτηση, εάν τα έστελνα όσο το δυνατόν νωρίτερα. Το πρώτο κεφάλαιο του μυθιστορήματος θα το στείλω πράγματι αμέσως, αφού από παλιά είναι ήδη καθαρογραμμένο κατά το μεγαλύτερο μέρος του∙ τη Δευτέρα ή την Τρίτη θα είναι στην Λειψία. Κατά πόσο μπορεί να δημοσιευθεί αυτοτελές, δεν το ξέρω∙ βέβαια δεν φαίνονται απ' αυτό οι 500 επόμενες και πλήρως αποτυχημένες σελίδες, παρ' όλ' αυτά δεν είναι επαρκώς ολοκληρωμένο∙ είναι ένα απόσπασμα και έτσι θα μείνει, αυτό το μέλλον δίνει στο κεφάλαιο την μέγιστη ολοκλήρωση. Η άλλη ιστορία που έχω, «η μεταμόρφωση», δεν είναι εν τούτοις καθαρογραμμένη ακόμη, διότι τον τελευταίο καιρό τα πάντα με κρατούσαν μακριά από τη λογοτεχνία και από την ευχαρίστηση που αποκομίζω απ' αυτή. Αλλά και αυτή την ιστορία θα ζητήσω να μου την καθαρογράψουν και θα σας τη στείλω το νωρίτερο δυνατόν. Για αργότερα ίσως αυτά τα δύο κείμενα και «η κρίση» από την Αρκαδία να συνιστούσαν ένα αρκετά καλό βιβλίο, που θα μπορούσε να λέγεται «οι γιοι».
Με εγκάρδιες ευχαριστίες για την ευγένειά σας και τις καλύτερες ευχές για το ταξίδι σας αφοσιωμένος υμέτερος

Φραντς Κάφκα

Φραντς Κάφκα, επιστολή στον εκδότη Κουρτ Βολφφ, 4 Απριλίου 1913


3 Απριλίου

Αξιότιμε κύριε διευθυντά!
Θα είχα γράψει ήδη προ πολλού, αλλά ήμουν ασθενής, στο κρεβάτι, με υψηλό πυρετό, η ασθένεια ακόμη και τώρα δεν έχει περάσει και, τουλάχιστον κατά τη γνώμη μου, δεν έχει διαπιστωθεί ακόμη τι είναι ουσιαστικά, αν είναι μία προσωρινή εντερική καταρροή ή κάτι χειρότερο. Εν πάση περιπτώσει θα μου κοστίσει πολύ από το βάρος που έχω πάρει, αλλά ο πνεύμονας σύμφωνα με την σημερινή εξέταση και τους ισχυρισμούς του γιατρού δεν έχει πειραχθεί από αυτή την ασθένεια και έχει επίσης βελτιωθεί τον τελευταίο καιρό.
Το ότι πάλι ζήτησα παράταση αδείας συνέβη από την ανημπόρια μου έναντι της πνευμονοπάθειας, την οποία ουσιαστικά αναγνωρίζω για πρώτη φορά στην πραγματική της σημασία εδώ, όπου ζω ανάμεσα σε πνευμονοπαθείς. Σε αυτή την παράκληση για άδεια με διευκολύνετε, μάλιστα μου την καθιστάτε δυνατή μέσω της υπομονής και της καλοσύνης, με την οποία εσείς, αξιότιμε κύριε διευθυντά, κάνατε δεκτή την αδελφή μου και την - δεν τολμώ να υπολογίσω: πολλοστή - αίτησή μου και για την οποία σας είμαι βαθιά ευγνώμων.
Διατελώ, αξιότιμε κύριε διευθυντά, με αφοσιωμένους χαιρετισμούς

Μάτλιαρυ, 3 IV 21
Υμέτερος Δρ Φ. Κάφκα

Φραντς Κάφκα, επιστολή στον διευθυντή του Ιδρύματος για την Ασφάλιση Εργατικών Ατυχημάτων για τη Βοημία, 3 Απριλίου 1921


2 Απριλίου

Εγώ, πολυαγαπημένη, ν' αποξενώνομαι από σένα; Εγώ, που εδώ στο γραφείο μου σβήνω απ' την λαχτάρα μου για σένα; Σήμερα έπλενα τα χέρια μου έξω στον σκοτεινό διάδρομο, και κάπως με κατέλαβε η σκέψη για σένα τόσο έντονα, που πήγα στο παράθυρο, για ν' αναζητήσω παρηγοριά τουλάχιστον στον γκρίζο ουρανό. Έτσι ζω εγώ.


Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Φελίτσε Μπάουερ, 2 Απριλίου 1913


1 Απριλίου

Για πρώτη φορά εδώ και μία εβδομάδα μία σχεδόν ολοκληρωτική αποτυχία στο γράψιμο. Γιατί; Και την προηγούμενη εβδομάδα πέρασα διάφορες διαθέσεις και προφύλαξα το γράψιμο απ' την επιρροή τους∙ φοβάμαι όμως να γράψω γι' αυτές.

Φραντς Κάφκα, Ημερολόγιο, 1 Απριλίου 1912