31 Ιανουαρίου

Τίποτα δεν έγραψα. Ο Βελτς μου φέρνει βιβλία για τον Γκαίτε, τα οποία μου προκαλούν μία αφηρημένη, πουθενά εφαρμόσιμη αναστάτωση. Σχέδιο μίας πραγματείας «Η φρικτή φύση του Γκαίτε». Φόβος για τον 2ωρο βραδινό περίπατο, που έχω εισαγάγει τώρα για μένα.

Φραντς Κάφκα, Ημερολόγιο, 31 Ιανουαρίου 1912


30 Ιανουαρίου

Η παλιά ανικανότητα. Ούτε 10 ημέρες δεν έχω διακόψει το γράψιμο κι έχω ήδη αποβληθεί. Πάλι επίκεινται οι μεγάλες προσπάθειες. Είναι απαραίτητο όντως να καταδύεσαι και να βυθίζεσαι πιο γρήγορα απ' αυτό που καταβυθίζεται μπροστά σου.

Φραντς Κάφκα, Ημερολόγιο, 30 Ιανουαρίου 1915



29 Ιανουαρίου

Αγαπητέ Μαξ, για να μην το ξεχάσω μόνο, - εάν η αδελφή σου θα είναι ήδη την Δευτέρα στην Πράγα, θα πρέπει να μου το γράψεις σήμερα κιόλας, εάν θα έρθει αργότερα, υπάρχει φυσικά χρόνος, αν θα μου το πεις την Δευτέρα. Αύριο, θα με κεράσω μία πλύση στομάχου, έχω την αίσθηση ότι θα βγουν αηδιαστικά πράγματα.

Φραντς Κάφκα, καρτ ποστάλ στον Μαξ Μπροντ, 29 Ιανουαρίου 1910


28 Ιανουαρίου

Η Ένωση Συγγραφέων (εκείνη της «Πένας») μου γνωστοποιεί μία παράτυπη αναδημοσίευση της «Αναφοράς για μία Ακαδημία» σε κάποια «Αυστριακή πρωινή εφημερίδα» και θέλει μία εξουσιοδότηση, για να μπορέσει να εισπράξει εκ μέρους μου μία αμοιβή 30 μάρκων (έναντι παρακράτησης του 30%). Να το κάνω; Τα είκοσι μάρκα θα μου ήταν πολύ ευπρόσδεκτα π.χ. για τον υπόλοιπο Κίρκεγκωρ. Αλλά αυτή η Ένωση είναι ένα βρώμικο πράγμα, η είσπραξη επίσης και η εφημερίδα ίσως είναι εκείνη η εβραϊκή εφημερίδα. Να το κάνω λοιπόν; Θα μπορούσες εσύ πέραν τούτου να μου παραγγείλεις το φύλλο (θα πρέπει μάλλον να είναι ένα κυριακάτικο φύλλο του Δεκεμβρίου ή του Ιανουαρίου) μέσω του Βλτσεκ;

Φραντς Κάφκα, επιστολή στον Μαξ Μπροντ, 28 Ιανουαρίου 1918


27 Ιανουαρίου

Εγώ πιστεύω ότι θα έπρεπε κανείς μόνο τέτοια βιβλία εν γένει να διαβάζει, που τον δαγκώνουνε και τον κεντάνε. Αν το βιβλίο που διαβάζουμε δεν μας ξυπνά μ’ ένα χτύπημα γροθιάς στο κρανίο, για ποιον λόγο διαβάζουμε τότε το βιβλίο; Για να μας κάνει ευτυχείς, όπως γράφεις; Θεέ μου, ευτυχείς θα ήμασταν ακόμη κι αν δεν είχαμε καθόλου βιβλία, και τέτοια βιβλία, που θα μας κάνουν ευτυχείς, θα μπορούσαμε εν ανάγκη να γράψουμε κι οι ίδιοι. Χρειαζόμαστε όμως τα βιβλία που επενεργούν επάνω μας σαν δυστυχία που μας πονάει πολύ, όπως ο θάνατος κάποιου που αγαπήσαμε πιο πολύ απ’ τον εαυτό μας, σαν να ήμασταν διωγμένοι σε δάση, μακριά απ’ όλους τους ανθρώπους, σαν αυτοκτονία, ένα βιβλίο πρέπει να είναι το τσεκούρι για την παγωμένη θάλασσα μέσα μας. Αυτό πιστεύω εγώ.


Φραντς Κάφκα, επιστολή στον Όσκαρ Πόλλακ, 27 Ιανουαρίου 1904


26 Ιανουαρίου

Προς το παρόν ψάχνουμε διαμέρισμα, υπερπληθώρα διαμερισμάτων, αλλά τα πολυτελή είναι απλησίαστα για εμάς και τα υπόλοιπα είναι αμφιβόλου ποιότητας. Μακάρι να μπορούσε κανείς να βγάλει κάτι! Αλλά για την ξάπλα στο κρεβάτι μέχρι τις δώδεκα κανένας δεν δίνει κάτι εδώ. Ένας γνωστός, ένας νεαρός ζωγράφος, έχει τώρα ένα ωραίο επάγγελμα, για το οποίο ενίοτε τον ζηλεύω κιόλας, είναι πλανόδιος βιβλιοπώλης, κατά τις δέκα η ώρα το πρωί παίρνει θέση στον πάγκο και μένει μέχρι το σούρουπο κι είχε ήδη δέκα βαθμούς υπό το μηδέν και παραπάνω. Τις ημέρες των Χριστουγέννων έβγαζε δέκα μάρκα καθημερινά, τώρα τρία μέχρι τέσσερα.

Φραντς Κάφκα, επιστολή από το Βερολίνο στον Ρόμπερτ Κλόπστοκ, 26 Ιανουαρίου 1924



25 Ιανουαριου

Προ πάντων μια μομφή, που δεν μου εμπιστεύτηκες την παραγγελία για την αδελφή σου. Πολύ περήφανος άρχισα να διαβάζω το σχετικό σημείο στην επιστολή και γινόμουν όλο και πιο μικρός, όσο περισσότερο διάβαζα, μέχρι που στην επόμενη επιστολή έμελλε να μάθω ότι δεν έχω καμία προοπτική, και ότι η παραγγελία έχει ήδη γίνει. Μα, πώς μπόρεσες να με ντροπιάσεις έτσι. Δεν ξέρεις ότι η σκέψη,  πως μπορώ να κάνω κάτι για σένα, μπορεί να με κάνει όντως οξυδερκή, κι ότι θα είχα κάνει την αποστολή ταχύτατα και άψογα; Η χαρά να σου κάνω μια χάρη θα είχε υπερβεί εκατό φορές κάθε κόπο».



Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Φελίτσε Μπάουερ, 25 Ιανουαρίου 1912


24 Ιανουαρίου

Ο δισταγμός πριν από την γέννηση. Αν υπάρχει μετεμψύχωση, τότε εγώ δεν είμαι στην κατώτερη βαθμίδα ακόμη. Η ζωή μου είναι ο δισταγμός πριν από την γέννηση.



Φραντς Κάφκα, Ημερολόγιο, 24 Ιανουαρίου 1922


23 Ιανουαρίου

Μόνο για ένα σας παρακαλώ (και παίρνω την τελευταία απρόσμενη επιστολή σας ως ένα καλό σημάδι για το ότι, όσο λίγο κι αν το αξίζω εγώ, εσείς θα μου απαντήσετε και μάλιστα πολύ σύντομα, για κάποιο συγκεκριμένο λόγο πολύ σύντομα παρακαλώ), πώς είναι η Φ.; Καλά; Ή υποφέρει; Ή και τα δυο;

Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Γκρέτε Μπλοχ, 23 Ιανουαρίου 1914


22 Ιανουαρίου

Όμως κάτω απ' όλο τον καπνό είν' η φωτιά κι αυτός που καίγονται τα πόδια του δεν θα μείνει ανέπαφος εκεί, επειδή παντού βλέπει μόνο σκοτεινό καπνό.


Φραντς Κάφκα, Το τρίτο μπλε τετράδιο, 22 Ιανουαρίου 1918


21 Ιανουαρίου

Αγαπημένε μου Μαξ, σου είπα, θυμάσαι, για την «Βοημία», κάτι υπερβολικά αισιόδοξο, θεωρώ τώρα. Αυτή τη στιγμή μία απόρριψη πολύ θα με λυπούσε, όχι τόσο πολύ λόγω της απόρριψης, όσο λόγω του πράγματος του ίδιου. Γι' αυτό θέλω να κάνω τα πάντα, για να σιγουρευτώ και δεν μπορώ να κάνω τίποτα για το ότι αυτό το «θέλω να κάνω τα πάντα» σημαίνει απλώς «σε παρακαλώ, βοήθα με». Θα έρθω επομένως μεταξύ 4 και 5, πιστεύω, αύριο, Παρασκευή απόγευμα σε σένα. Το όλο θα διαρκέσει το πολύ 1/4 της ώρας, αυτό είναι βέβαια τώρα πολύς χρόνος για σένα, το ξέρω, συγχώρα με όμως εσύ, διότι εγώ δεν με συγχωρώ.
Δικός σου Φραντς


Φραντς Κάφκα, καρτ ποστάλ στον Μαξ Μπροντ, 21 Ιανουαρίου 1909


20 Ιανουαρίου

H M. έχει δίκιο όσον αφορά το άτομό μου: «όλα εξαίσια μόνο για μένα όχι και δικαίως». Δικαίως λέω και δείχνω ότι έχω τουλάχιστον αυτή την εμπιστοσύνη: Ή μήπως δεν έχω ούτε καν αυτή; Διότι στην πραγματικότητα δεν σκέπτομαι το «δίκαιο», η ζωή απ' την πειθώ και μόνο δεν έχει χώρο εντός της για δίκαιο και αδικία. Έτσι όπως την απεγνωσμένη ώρα του θανάτου δεν θα μπορείς να διαλογίζεσαι περί δικαίου και αδικίας, έτσι ούτε στην απεγνωσμένη ζωή. Αρκεί τα βέλη να ταιριάζουν ακριβώς στις πληγές που έχουν κάνει.

Φραντς Κάφκα, Ημερολόγιο, 20 Ιανουαρίου 1922


19 Ιανουαρίου

Φόβος στο γραφείο εναλλάξ με αυτοσυνείδηση. Κατά τα άλλα πιο αισιόδοξος. Μεγάλη απέχθεια για τη "Μεταμόρφωση". Το τέλος δεν διαβάζεται. Ατελής σχεδόν μέχρι την ουσία της. Θα είχε γίνει πολύ καλύτερη, αν δεν με είχε ενοχλήσει εκείνο τον καιρό το επαγγελματικό ταξίδι.


Φραντς Κάφκα, Ημερολόγιο, 19 Ιανουαρίου 1914


18 Ιανουαρίου

Στο εργοστάσιο δούλευα ανώφελα μέχρι τις 6 1/2 με τον ίδιο τρόπο, διάβαζα, υπαγόρευα, άκουγα, έγραφα. Η ίδια ανούσια ικανοποίηση μετά. Πονοκέφαλος, κοιμήθηκα άσχημα. Ανίκανος για κάπως μεγαλύτερη συγκεντρωμένη εργασία. Και έμεινα πολύ λίγο στον καθαρό αέρα. Παρ' όλ' αυτά άρχισα μία καινούργια ιστορία, τις παλιές φοβόμουν ότι θα τις χαλάσω.

Φραντς Κάφκα, Ημερολόγιο, 18 Ιανουαρίου 1915


17 Ιανουαρίου

Ο νόμος της καντρίλιας είναι ξεκάθαρος, όλοι οι χορευτές τον γνωρίζουν, ισχύει για όλες τις εποχές. Αλλά κάποια από τις συμπτώσεις της ζωής, που ποτέ δεν θα έπρεπε να συμβαίνουν, αλλά ολοένα συμβαίνουν, σε φέρνει μόνο ανάμεσα στις γραμμές. Ίσως να μπερδεύονται απ' αυτό και οι γραμμές οι ίδιες, αλλά αυτό εσύ δεν το ξέρεις, εσύ ξέρεις μόνο τη δική σου δυστυχία.

Φραντς Κάφκα, Το τρίτο μπλε τετράδιο, 17 Ιανουαρίου 1918


16 Ιανουαρίου

Τα ρολόγια δεν συμφωνούν, το εσωτερικό λυσσομανάει μ' έναν διαβολικό ή δαιμονικό ή εν πάση περιπτώσει απάνθρωπο τρόπο, το εξωτερικό πάει σκαλώνοντας την συνηθισμένη του πορεία.

Φραντς Κάφκα, Ημερολόγιο, 16 Ιανουαρίου 1922


15 Ιανουαρίου

Συχνά σκεπτόμουν ότι ο καλύτερος τρόπος ζωής για μένα θα ήταν να είμαι με τα χρειώδη για γραφή και μία λάμπα στον πιο εσωτερικό χώρο ενός εκτεταμένου, αμπαρωμένου κελαριού. Το φαγητό θα μου το έφερναν, θα το άφηναν πάντα κάτω μακριά από τον χώρο μου πίσω απ' την εξωτερική πόρτα του κελαριού. Ο δρόμος για το φαγητό, με την ρόμπα, μέσα απ' όλους τους θόλους του κελαριού θα ήταν ο μοναδικός περίπατός μου. Ύστερα θα γύριζα πίσω στο τραπέζι μου, θα έτρωγα αργά και με περίσκεψη και θ' άρχιζα πάλι να γράφω. Τι θα έγραφα τότε! Από ποια βάθη θα τα ανέσυρα! Χωρίς προσπάθεια! Διότι η ύψιστη συγκέντρωση δεν γνωρίζει καμία προσπάθεια. Μόνο που δεν θα το έκανα για πολύ και με την πρώτη, ίσως ακόμη και σε μια τέτοια κατάσταση, αναπόφευκτη αποτυχία θα μου έμελλε να ξεσπάσω σε μια μεγαλειώδη παράνοια.

Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Φελίτσε, 15 Ιανουαρίου 1913


14 Ιανουαρίου

Αυτός δεν είναι ούτε τολμηρός, ούτε επιπόλαιος. Αλλά και φοβητσιάρης δεν είναι. Μία ελεύθερη ζωή δεν θα τον φόβιζε. Βέβαια μια τέτοια ζωή δεν προέκυψε γι' αυτόν, αλλά κι αυτό δεν του προκαλεί καμία ανησυχία όπως εν γένει δεν ανησυχεί καθόλου για τον εαυτό του. Υπάρχει όμως ένας παντελώς άγνωστός του κάποιος, που γι' αυτόν μόνο γι' αυτόν διαρκώς πολύ ανησυχεί. Αυτή η ανησυχία που τον αφορά, ιδιαίτερα το διαρκές αυτής της ανησυχίας, του προκαλεί καμιά φορά τις ώρες σιγής βασανιστικούς πονοκεφάλους.

Φραντς Κάφκα, Ημερολόγιο (σημειώσεις Αυτός), 14 Ιανουαρίου 1920


13 Ιανουαρίου

Δεν πιστεύω ότι σ' εκείνο το σημαντικό ζήτημα είμαστε διαφορετικοί ως φύσεις, όπως το παρουσιάζεις εσύ. Εγώ θα το έθετα ως εξής: Εσύ θέλεις το αδύνατο, για μένα το δυνατό είναι αδύνατο. Εγώ ίσως είμαι μόνο ένα σκαλί πιο κάτω από σένα, αλλά στην ίδια σκάλα. Για σένα το δυνατό είναι εφικτό∙ εσύ παντρεύτηκες∙ δεν έκανες παιδιά, όχι επειδή σου ήταν αδύνατο, αλλά επειδή δεν ήθελες∙ θα κάνεις και παιδιά, ελπίζω∙ εσύ αγάπησες και αγαπήθηκες, όχι μόνο μες στον γάμο σου, αλλά δεν σου αρκούσε, γιατί ήθελες το αδύνατο. Ίσως για τον ίδιο λόγο να μην μπορούσα εγώ να επιτύχω το δυνατό, μόνο που αυτός ο κεραυνός εμένα με πέτυχε ένα βήμα νωρίτερα από σένα, πριν από την επίτευξη του δυνατού κι αυτή είναι βέβαια μία μεγάλη διαφορά, αλλά διαφορά φύσης δεν είναι.


Φραντς Κάφκα, επιστολή στον Μαξ Μπροντ, 13 Ιανουαρίου 1921


12 Ιανουαρίου

Υπάρχουν δυνατότητες για μένα, σίγουρα, αλλά κάτω από ποια πέτρα βρίσκονται; 

Φραντς Κάφκα, Ημερολόγιο, 12 Ιανουαρίου 1914


11 Ιανουαρίου

Δεν πρέπει να κρατήσει και πολύ αυτό, τη Δευτέρα, σκέπτομαι, θ' αρχίσω πάλι να γράφω, πολλές ιστορίες, πολυαγαπημένη, παρελαύνουν με τυμπανοκρουσίες μες στο κεφάλι μου.

Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Φελίτσε, 11 Ιανουαρίου 1913


10 Ιανουαρίου


Ξέρεις τι είναι ιδιαίτερο σε κάποιους ανθρώπους; Δεν είναι τίποτα, αλλά δεν μπορούν να το δείξουν, ούτε καν στα μάτια τους δεν μπορούν να το δείξουν, αυτό είναι το ιδιαίτερο σ' αυτούς.

Φραντς Κάφκα, επιστολή στον Όσκαρ Πόλλακ, 10 Ιανουαρίου 1904


9 Ιανουαρίου

Αλλά αυτό δεν έχει πολλή σημασία, ίσως τότε να το έκανα μόνο για να μπορώ κάποια στιγμή αργότερα να σου αποδείξω ότι μπορώ να γελάω.

Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Φελίτσε,9 Ιανουαρίου 1913


8 Ιανουαρίου

Αξιότιμε κύριε Διευθυντά!
Επιτρέψτε μου να σας εκφράσω τις προσωπικές και εγκάρδιες ευχαριστίες μου, αφ' ενός για την ευνοϊκή εκπλήρωση της παράκλησής μου, αφ' ετέρου για την ευγενική υποδοχή της αδελφής μου. Σας είμαι ευγνώμων για την αξιαγάπητη γνώμη σας, με την οποία κρίνετε την εξιστόρηση του τελευταίου έτους μου, η οποία ίσως είναι κάπως παράξενη προς τα έξω, αλλά από μέσα είναι πολύ αληθινή.
Υμέτερος αφοσιωμένος εγκαρδίως Δρ Φ. Κάφκα
Στέγκλιτς, 8.1.24

Φραντς Κάφκα, επιστολή στον διευθυντή του Ιδρύματος για την Ασφάλιση Εργατικών Ατυχημάτων για τη Βοημία, 8 Ιανουαρίου 1924


7 Ιανουαρίου

Για αύριο το μεσημέρι είστε καλεσμένη σε εμάς, εγώ δεν θα είμαι εμπόδιο για την αποδοχή της πρόσκλησης, έρχομαι πάντοτε μόλις στις 3 παρά τέταρτο στο σπίτι∙ εάν μάθω ότι θα έρθετε, θα μείνω έως τις 3 και μισή εκτός∙ εξάλλου έχει ήδη συμβεί αυτό και κανείς δεν θα απορήσει.

Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Χέντβικ Βάιλερ, 7 Ιανουαρίου 1909



6 Ιανουαρίου

Τον Δάσκαλο του χωριού και τον Αντεισαγγελέα προσωρινά τα παράτησα. Αλλά και σχεδόν ανίκανος να συνεχίσω τη Δίκη. Σκέψεις για το κορίτσι από το Λέμπεργκ. Υποσχέσεις μιας κάποιας ευτυχίας, παρόμοιες με τις ελπίδες για μια αιώνια ζωή. Ιδωμένες από μια συγκεκριμένη απόσταση, αντέχουνε και δεν τολμά να πλησιάσει ο άλλος.

Φραντς Κάφκα, Ημερολόγιο, 6 Ιανουαρίου 1915


5 Ιανουαρίου

Εδώ και 2 ημέρες διαπιστώνω εντός μου ψυχρότητα και αδιαφορία όποτε θέλω. Εχθές το βράδυ στον περίπατο κάθε μικρός θόρυβος του δρόμου, κάθε βλέμμα που κατευθυνόταν πάνω μου, κάθε φωτογραφία σε μια προθήκη ήταν για μένα πιο σημαντικά απ' ό,τι εγώ.



Φραντς Κάφκα, Ημερολόγιο, 5 Ιανουαρίου 1912


4 Ιανουαρίου

Στη μεγάλη όρεξη ν' αρχίσω μία νέα ιστορία δεν ενέδωσα. Όλα είναι ανώφελα. Αν δεν μπορέσω να κυνηγήσω τις ιστορίες τις νύχτες, θα ξεσπάσουνε και θα χαθούνε, έτσι και τώρα «Ο αντεισαγγελεύς».

Φραντς Κάφκα, Ημερολόγιο, 4 Ιανουαρίου 1915


3 Ιανουαρίου

Πολυαγαπημένη, σε παρακαλώ τουλάχιστον με υψωμένα τα χέρια, μην ζηλεύεις το μυθιστόρημά μου. Αν οι άνθρωποι στο μυθιστόρημα καταλάβουνε τη ζήλια σου, θα τρέξουν να μου φύγουνε, τους κρατώ ούτως ή άλλως απ' τις άκρες των ρούχων τους μόνο. Και σκέψου, αν τρέξουν να μου φύγουν, εγώ θα πρέπει να τρέξω πίσω τους κι ας είναι μέχρι τον κάτω κόσμο, όπου είναι στην πραγματικότητα το σπίτι τους. Το μυθιστόρημα είμαι εγώ, οι ιστορίες μου είναι εγώ, πού να υπάρχει, σε παρακαλώ, ο παραμικρός χώρος για ζήλια.

Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Φελίτσε, 3 Ιανουαρίου 1913


2 Ιανουαρίου

Αυτό μου είναι εντελώς ακατανόητο, πολυαγαπημένη, μόλις πάω να πέσω στο κρεβάτι τώρα, κι έρχεται το τηλεγράφημά σου. Μα τι κάνει το Ταχυδρομείο του Βερολίνου; Ανήμερα την Πρωτοχρονιά έλαβες βέβαια μία επιστολή στο σπίτι, έτσι δεν είναι; Ωραία, την παραμονή σου έγραψα μία τεράστια επιστολή και την έριξα την Πρωτοχρονιά το πρωί, αυτή πρέπει να την έλαβες επομένως σήμερα, την 2α, στις 9 η ώρα. Πέραν τούτου σου έγραψα όμως το απόγευμα από χαρά για την επιστολή σου ανήμερα την Πρωτοχρονιά ακόμη μία και την έριξα αμέσως, αυτή πρέπει να την έλαβες σήμερα στις 10 η ώρα. Τέλος έγραψα χθες τη νύχτα μία επιστολή, αυτή πρέπει να τη λάβεις αύριο, την 3η, στις 9 η ώρα. Βλέπεις, εγώ, πολυαγαπημένη, δεν φέρω καμία ευθύνη. Το ταχυδρομείο μου είναι βέβαια επίσης αρκετά τρελό, τις επιστολές σου της 30ης και της 31ης τις έλαβα μόλις σήμερα, την 2α, την κάρτα σου για την παραμονή αντιθέτως σωστά στο γραφείο. Γιατί μας καταδιώκουν έτσι; Μήπως είμαστε κατά τα άλλα τόσο υπερευτυχισμένοι; Τώρα τρέχω να στείλω αυτή την επιστολή εξπρές.

Φραντς Κάφκα, επιστολή στην Φελίτσε, 2 Ιανουαρίου 1913


1 Ιανουαρίου

Αγαπημένε μου Μαξ - τι λες να ερχόσουν τώρα για λίγο στο «Άρκο», όχι για πολύ, θεός φυλάξοι, μόνο για χάρη μου ξέρεις, ο Πρίμπραμ είναι εκεί. Σας παρακαλώ αξιότιμη κυρία, σας παρακαλώ κύριε Μπροντ, έχετε την καλοσύνη και αφήστε τον Μαξ να πάει.


Φραντς Κάφκα, ευχετήρια κάρτα στον Μαξ Μπροντ, 1 Ιανουαρίου 1909